Tính cách nhân sự có thể chia thành hai loại chính, solo – thích làm việc một mình và teamwork – người có thể làm việc chung, tập thể. Tất nhiên, ở trong mỗi con người hiếm khi chỉ thuần nhất ở một dạng là solo hay teamwork, mà sẽ có sự pha trộn, nhưng trong mỗi người sẽ có một tính cách nổi trội hơn. Câu hỏi cho các nhà quản lý là: Nếu không có hình mẫu nhân sự nào thật sự hoàn hảo, thì dùng từng tuýp người vào lúc nào?
Câu trả lời thì có nhiều, nhưng trước tiên hãy cùng xem case study của tôi:
Công ty X từng rất thành công trên thị trường. Nhưng vì một số lý do công ty này lâm vào tình trạng mất dần địa bàn và do vậy mà phải thay đổi hết toàn bộ đội ngũ quản lý bán hàng.
Trước đây, khi cả hệ thống hoạt động tốt những người làm quản lý bán hàng tại địa bàn, và giám đốc phải phối hợp với nhau theo quy trình hệ thống, tức là kiểu làm việc teamwork. Nhưng nay, do địa bàn hổng, đối thủ tấn công liên tục, nếu trông chờ vào phản ứng mang tính “thang bậc” sẽ không kịp với các tác động liên tục trên thị trường. Vậy là công ty chuyển sang tuyển dụng những người có cá tính khác. Họ chú trọng tới các cá nhân có tính solo nhiều hơn. Đó là những “sói hoang” một mình xách ba lô xuống địa bàn, xác định nguyên nhân, đặt ra giải pháp và quyết liệt thực hiện.
Thời điểm này, chúng tôi được tương đối thoải mái kết hợp với nhà phân phối từng địa bàn đưa ra các chương trình khuyến mại và thúc đẩy mang tính khá đặc thù cho riêng từng khu. Đôi khi việc này khiến chúng tôi đi xa khỏi chương trình quy định ban đầu, nhưng phải vậy, vì không làm nhanh thì chúng tôi sẽ không thể tồn tại trên thị trường.
Sau một thời gian, hệ thống khách hàng bắt đầu ổn định. Cách làm của chúng tôi bắt đầu phải chịu sự giám sát chặt chẽ hơn từ trên xuống. Nếu lúc trước việc làm khác ở một địa bàn không gây ảnh hưởng thì giờ chỉ cần một cách xử lý khác biệt ở một địa bàn riêng rẽ sẽ dễ dàng lan truyền tin xấu khắp nơi và khiến công ty chịu thiệt hại cả trước mắt lẫn lâu dài. Cá tính “sói hoang” lúc này có lẽ đã không còn thích hợp và vì thế cần phải được thay đổi bởi một đội quân có kỷ luật cao, tuân lệnh răm rắp và sẵn sàng làm mọi điều theo đúng quy trình.
Như vậy, có thể thấy, solo hay teamwork bản chất nó không có cá tính nào nhỉnh hơn, chỉ có hữu dụng trong các tình huống khác nhau. Với trường hợp tôi kể ở trên thì nếu chia thành các giai đoạn phát triển trên thị trường thì:
Công ty mới ra nhập thị trường cần người xông pha đi khai phá hoặc công ty lấy lại thị trường sau một loạt bất ổn và quan trọng là đi theo hướng phát triển khác, từ đầu: cần người có cá tính solo chịu áp lực tốt, có nhiều sáng kiến hơn. Lúc này cần đội solo.
Công ty bắt đầu đi vào ổn định hoặc có hệ thống tốt rồi thì cần người biết “tuân lệnh” và “làm đúng cách” theo đúng quy trình nhiều hơn, đó là lúc cần người teamwork
Hoàn hảo hơn cả, một công ty tận dụng được cả hai nhóm nhân sự solo và teamwork sẽ hạn chế được cả yếu điểm và phát huy được hết ưu điểm của cả hai cá tính nói trên, và từ đó linh hoạt với tình hình biến động thị trường.
Nguồn: Đỗ Xuân Tùng.